Sociaal-economische barometer ABVV: op naar meer zekerheid en kwaliteit

Met het oog op meer kwaliteit en zekerheid vestigen we met nieuwe cijfers in onze ‘sociaal-economische barometer 2019’, de aandacht op de onrustwekkende economische situatie, de achteruitgang van de koopkracht, een sociale zekerheid onder zware druk en een budgettair verontrustende situatie.

Uit cijfers van oa. Statbel, Eurofound, de IAO en de OESO blijkt dat de Belgische bevolking het alsmaar minder goed heeft. De ongelijkheid groeit. Er staat een recessie voor de deur. We bevinden ons in een heikele economische situatie en een budgettaire realiteit die niet langer weggemoffeld kan worden door de uittredende regering.

Onze barometer, de jaarlijkse reality check van het ABVV, werd vandaag op de Internationale Dag voor Waardig Werk, voorgesteld als ‘lastenboek’ voor een volgende federale regering. De ‘sociaal-economische barometer’ is een analyse-instrument dat de stand van het land en de realiteit van de mensen belicht en staat in schril contrast met de reeds gebroken verkiezingsbeloftes en politieke verklaringen.

1) Onrustwekkende economische situatie

De afgelopen vier jaren waren verloren jaren op vlak van economische groei en tewerkstelling.

De Belgische economie groeide voor het aantreden van de regering-Michel beter dan het gemiddelde in de eurozone. Dat veranderde met Michel: zware besparingen, een extra rem op de overheidsinvesteringen en een drastische knip in de lonen en uitkeringen lieten hun impact voelen.

Onderstaande grafiek toont de Belgische economische groei ten opzichte van het gemiddelde in de eurozone. In het vierde kwartaal van 2012 lag de Belgische groei 1% boven het gemiddelde van de eurozone, vanaf 2015 dook de groei onder het gemiddelde van de eurozone.

2) Koopkracht, lonen en inkomens: neerwaartse spiraal

Koopkracht op basis van lonen

Ondanks de automatische indexering gingen sinds 2014 de reële lonen (lonen min inflatie) er met 2,4% op achteruit. In Duitsland gingen de lonen er over dezelfde periode met bijna 7% op vooruit, in Frankrijk en Nederland met meer dan 3%.

Minimumloon: steeds minder waard

Ook het minimumloon in reële termen (dus rekening houdend met de inflatie) wordt steeds minder waard. België is naast Griekenland het enige land in de EU waar het minimumloon aan waarde verloor tussen 2010 en 2019.

Steeds meer werkende armen

Een kwart miljoen Belgen heeft een job, maar loopt een hoog risico op armoede of sociale uitsluiting (ze verdienen minder dan 60% van het mediaaninkomen). Dat is vijf procent van de 4,8 miljoen werkenden in ons land. De afgelopen tien jaar steeg het aantal werkende armen met meer dan 16%.

3) Sociale zekerheid zwaar onder druk

Bij ongewijzigd beleid zal het tekort in onze sociale zekerheid oplopen tot 6,4 miljard in 2024. Dit tekort is te verklaren door een gebrek aan inkomsten te wijten aan het slecht beheer en beleid van de uittredende regering. Het ABVV benadrukt daarom dat de ongelijkheid en de armoede zouden exploderen zonder sociale zekerheid.

4) Verontrustende budgettaire situatie

De liberaal-patronale recepten van de uittredende regering hebben hun ondoeltreffendheid bewezen. Verlagingen van sociale bijdragen hier en fiscale cadeaus daar hebben de staatsbegroting ernstig aangetast.Bij ongewijzigd beleid zal het bergotingstekort tegen 2024 maar liefst 12 miljard bedragen.

Prioriteiten #samenvooruit

Tegenover deze sociaal en economisch onrustwekkende situatie plaatst het ABVV een ‘lastenboek’ gericht aan de volgende federale regering. We schuiven drie prioriteiten naar voor om de ongelijkheid terug te dringen en mensen meer kwaliteit en zekerheid te bieden.

1. Om de koopkracht te verzekeren blijven wij aandringen op een verhoging van het interprofessioneel minimumloon naar 14 euro per uur (2.300 euro/maand), van het minimumpensioen naar 1500 euro netto en het wettelijk pensioen naar 75% van het gemiddeld verdiende loon.
2. De sociale uitkeringen moeten boven de armoedegrens uitstijgen. Wat de sociale zekerheid betreft, eisen we een correcte herfinanciering die de sociale bescherming van burgers waarborgt en tegemoetkomt aan de noden.
3. Daarnaast pleiten we voor een grondige fiscale hervorming die de sterkste schouders het meest doet bijdragen. De budgettaire situatie mag in geen geval misbruikt worden om opnieuw de werknemers te viseren.