#OnsVaccin: loongelijkheid v/m voor de ondergewaardeerde jobs van de coronahelden

Heel wat werknemers die tijdens de coronacrisis aan de slag moesten blijven in de zogenaamde essentiële of vitale sectoren worden nu geprezen als helden. Het overgrote deel van deze helden zijn in feite heldinnen: verpleegsters en verzorgsters, gezinshulpen, dienstencheque-werkneemsters, winkelpersoneel, onderhoudspersoneel, kinderverzorgsters, onthaaljuffen, arbeidsters in de wasserettes, openbare diensten, …

Allemaal hielden ze tijdens de lockdown plichtsbewust onze samenleving draaiende, vaak met risico op besmetting en zonder de noodzakelijke persoonlijke beschermingsmiddelen.

Eén ding hebben de jobs van deze werkneemsters gemeen: ze zijn laagbetaald en ondergewaardeerd. Dit is al jaren het geval. De coronacrisis heeft nu slechts voor iedereen blootgelegd hoe essentieel en waardevol deze beroepen zijn.

Glazen muren

In onze jaarlijkse campagnes voor loongelijkheid tussen vrouwen en mannen hekelen wij al van in het begin deze horizontale segregatie of de ‘glazen muren’, waarbij vrouwen oververtegenwoordigd zijn in minder gewaardeerde en lager betaalde sectoren en beroepen. Vandaag bestaan er nog altijd uitgesproken sectoren en beroepen die men als typisch ‘vrouwelijk’ (bijv. dienstensector of social profit), of als typisch ’mannelijk’ (bijv. chemie, verzekeringen, banken) bestempelt.

Na het applaus voor de zorg is het nu hoog tijd dat de werknemers en werkneemsters in de zogenaamde vitale en essentiële sectoren een structurele herwaardering genieten. Via loononderhandelingen en via het vrijmaken van de nodige personeelsbudgetten voor overheids­diensten en de social profit.

Een belangrijke opwaardering van laagbetaald werk is nu aan de orde, om te beginnen met een drastische verhoging van het minimumloon naar 14 euro bruto per uur of 2.300 euro bruto per maand, en een garantie op gelijk loon voor gelijkwaardig werk.

Loonkloof v/m groter dan gedacht

Eind 2019 lanceerde het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen een loonkloofrapport waarbij ze een nieuwe methodologie hanteren, gebaseerd op de (volledige) gegevens van de RSZ geïntegreerde databanken (cijfers 2017). Hierin worden ook gegevens van kleine en middelgrote ondernemingen en van de publieke sector opgenomen.

Wat blijkt: de algemene loonkloof tussen vrouwen en mannen op jaarbasis bedraagt zelfs 23,7% in plaats van 20%. Bij de bedienden uit de privésector en de contractuelen uit de openbare sector is de loonkloof 28,2%. Bij statutaire ambtenaren bedraagt de loonkloof op jaarbasis 17,5%.

Loontransparantie

In 2012 werd in België de wet ter bestrijding van de loonkloof tussen mannen en vrouwen gestemd. Hiermee zou op elk niveau van het sociaal overleg loonongelijkheid aangepakt worden: op interprofessioneel, sectoraal en bedrijfsniveau. Helaas merken we na al die jaren geen beterschap.

Op aandringen van de Europese vakbonden engageerde de voorzitter van de Europese Commissie zich om nog in 2020 werk te maken van een dwingende richtlijn voor meer loontransparantie zodat eindelijk iets concreet kan gedaan worden aan deze ongelijkheid. Laten we druk zetten opdat dit ook eindelijk gebeurt.