December is cadeautjesmaand: draagt elke job evenwaardig bij?
December is cadeautjesmaand, cadeautjes die vaak terug te vinden zijn op een kerst- of wintermarkt. En net zoals daar heel wat lekkers te smullen valt, hebben werkgevers dat ongeveer ook met sommige aspecten uit onze arbeidsmarkt. En dat komt de gezondheid van onze samenleving niet ten goede.
Voor ons is het duidelijk: alle jobs moeten bijdragen aan onze sociale zekerheid en recht geven op sociale bescherming. Want wat hebben flexijobs, studentenarbeid, bijjobs gemeen met elkaar? Ze zijn goedkoop gemaakt voor bedrijven en geven geen of onvoldoende sociale bescherming voor werknemers. Dit gaat over een pak mensen. Zo waren er 181.075 studenten aan het werk in oktober 2019 en steeg het aantal flexijobbers naar 66.669 in het derde kwartaal 2019. Niet weinig.
“Het is net op deze manier dat de cadeautjes en lekkernijen voor de werkgevers zich de afgelopen jaren opstapelden”. Dat stelt federaal secretaris ABVV Raf De Weerdt. “En zoals elke mens weet: veel kleine lekkernijen zijn niet zo goed voor de gezondheid.”
De voorbije weken hoorden we heel wat berichten over de tekorten in de sociale zekerheid. Er wordt steevast gewezen naar de toenemende uitgaven in pensioenen en gezondheidszorg. Zelden werd er gekeken naar de afkalvende inkomstenbron via sociale bijdragen. Want daar knelt het kerstschoentje juist.
Kort gezegd: we moeten minder toestaan dat er jobs zonder sociale bijdragen bestaan. Zulke maatregelen zijn goed voor enkelen, niet voor velen.
Vrijgevige regering?
De vorige regering had voor sommige actoren in de samenleving een heus gat in de hand. Raf De Weerdt: “Begin 2016 voerde de regering-Michel een regeling in waarbij iedereen die minimaal 4/5de werkt, er een kleine job in de horeca of andere sectoren bij kan nemen. Het zijn dumpingjobs waarop amper sociale zekerheid wordt betaald. Bovendien vormen ze helemaal geen oplossing voor werklozen, want een flexi-job is voor hen niet toegankelijk.”
Het Rekenhof stelde in februari 2019 dat de regering het systeem zonder nadenken heeft uitgebreid. Ze kwam tot de conclusie dat 35% van de flexi-jobs geen nieuwe jobs zijn. Veel werknemers zijn bewust (of verplicht) 80% gaan werken om dan een flexi-job te kunnen om een voltijdse baan te behouden. En ondertussen loopt de sociale zekerheid inkomsten mis.
Kerstmarkt, glühwein en lekkers
Het beleid van ‘jobs-jobs-jobs’ was vooral een beleid van bijjobs-bijjobs-bijjobs, gericht op wie al werkt heeft, op studenten, op gepensioneerden. “Half werk dus”, aldus Raf De Weerdt. “Voor sommigen is die bijjob wel hun voornaamste tewerkstelling. En dat heeft gevolgen die niet zonder gevaar zijn. Wat met de opbouw van sociale zekerheidsrechten? Toepassing van minimumlonen? Wat met bescherming voorzien in het arbeidsrecht? Deze mensen blijven door deze regeling volledig in de kou staan. En in deze wintermaanden kan het al eens wat kouder worden.”
In deze cadeautjesmaand tieren de kerst- en wintermarkten welig in dit land. Glühweins, peperkoek en ander lekkers, het maakt deel uit van het straatbeeld tijdens de wintermaanden. De arbeidsmarkt blijkt voor werkgevers zo’n pretpark te zijn geworden, met meer en meer statuten die aan de gewone bijdragen van werkgevers en werknemers ontsnappen: studentenarbeid, flexijobs, bijklussen tot 6.250 euro per jaar, … Om nog te zwijgen van de gunstregimes voor wie sportlui of wetenschappers tewerkstelt
Dit ondergraaft de inkomsten van de sociale zekerheid. Zoals al die lekkernijen op een kerst- of wintermarkt niet goed voor jouw gezondheid, zijn al die statuten op hun beurt niet goed voor de gezondheid van onze samenleving.