27 maart: Dag voor gelijk loon m/v

We voeren samen het gevecht tegen het coronavirus. Dat betekent niet dat we niet langer oog moeten hebben voor de ongelijkheden in deze wereld. De loonkloof is er zo eentje. En eentje van maar liefst 23,7%.

Zelfs in afzondering, is niet iedereen gelijk. Ook nu merken we de vele ongelijkheden die onze samenleving rijk zijn: ongelijkheid op vlak van inkomens, digitale geletterdheid, …

Op deze Dag voor Gelijk loon v/m, de dag tot wanneer vrouwen moeten werken om evenveel te verdienen als wat mannen vorig jaar verdienden, hield het ABVV een digitaal pleidooi voor een minimumloon van 14 euro per uur (2.300 euro per maand) en voor maatregelen die een einde stellen aan de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen.

Het is belangrijk dat we daar vandaag extra aandacht voor hebben. Want het zijn vaak vrouwen die zich in deze coronatijden op de frontlinie bevinden. Wij denken meer bepaald aan de verzorgsters, gezinshulpen, kassiersters, maar ook aan vrouwelijke ambulanciers, artsen, schoonmaakpersoneel ... en vele anderen.

3 maanden

In 2020 moeten vrouwen haast 3 maanden langer werken dan mannen om hetzelfde te verdienen. Ongehoord.

Vrouwen verdienen nog altijd 20 procent minder dan mannen, nu al voor het zesde jaar op rij. 23.7% zelfs! De loonkloof daalt niet. Integendeel. Het wordt hoog tijd om die kloof te dichten.

Eind 2019 lanceerde het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen een loonkloofrapport waarbij ze een nieuwe methodologie hanteerden, gebaseerd op de (volledige) gegevens van de RSZ geïntegreerde databanken (cijfers 2017). Hierin worden ook de gegevens van de kleinere en middelgrote bedrijven en de publieke sector opgenomen.

Hierdoor treedt er dus een breuk op met de vroegere cijfers. Daarenboven wordt er geen correctie meer gemaakt voor verschillen in gemiddelde arbeidsduur via een berekening van de uurlonen, maar werkt men met voltijdse equivalenten (VTE).

De loonkloof in VTE (gecorrigeerd voor arbeidsduur) bedraagt hier 9,6% en zonder correctie 23,7% (jaarlonen). Ook de statutaire ambtenaren zijn hier opgenomen. Kijken we enkel naar de privé (waar nu ook de contractuelen van de openbare diensten in zitten), krijgen we een loonkloof van 12,9% (VTE) en van 28,2% (ongecorrigeerd). Bij de statutairen is er ook een loonkloof van 6% (VTE) en 17,5% ongecorrigeerd.

Waarom zo hoog?

Er zijn wat redenen waarom die loonkloof zo hoog is. Meisjes volgen nog vaak een studierichting die leidt naar jobs die minder betalen. De studie- en beroepskeuze is dus bepalend. Hierdoor krijgen ween horizontale segregatie, de ‘glazen muren’ worden ze ook wel eens genoemd. Vrouwen zijn oververtegenwoordigd in beroepen en sectoren die minder gewaardeerd worden en lager.

Naast de glazen muren, zijn er ook de glazen plafonds. Vrouwen worden in de verschillende fasen van het loopbaan vaker gediscrimineerd, van de aanwerving en de selectie, hun arbeidsvoorwaarden tot de niet-verlenging van hun contract van bepaalde duur of hun ontslag. Ook bij promoties stoten ze veel minder door naar leidinggevende functies. Ze blijven heel vaak ‘vastzitten’ in lagere functies en worden dus minder betaald. Opnieuw een reden dat die loonkloof zo hardnekkig stand kan houden.

Een andere reden, en niet zo voor de hand liggende, is dat extralegale voordelen bovenop het loon het loonverschil vergroten tussen vrouwen en mannen. Jawel. Gsm, laptop en wagen met tankkaart worden vaker aan mannen toegekend.

Deeltijds werk is een andere belangrijke factor die de loonkloof verklaart. In 2017 werkte 44% van de vrouwen deeltijds tegenover 11% van de mannen. Deeltijds werkenden – in 80% van de gevallen zijn dat vrouwen – verdienen niet alleen minder, vaak hebben ze ook minder gunstige loopbaankansen.

Onevenwicht werk-privé en hardnekkige stereotypen en rolpatronen: vrouwen nemen nog steeds meer dan mannen de zorgende rol op voor kinderen, ouderen en zieke familieleden.

Het coronavirus mag vrouwen geen schade berokkenen

De noodmaatregelen riskeren ernstige gevolgen te hebben voor de vrouwen. Het gevaar bestaat immers dat het inkomensverlies, als gevolg van de economische werkloosheid, aanzienlijk zal zijn voor al deze vrouwen die deeltijdwerk verrichten. En dan hebben we het nog niet eens over de risico's van een toename van huiselijk geweld.

Deze ongekende crisis legt de ongelijkheden bloot. Ter gelegenheid van de dag voor gelijk loon bevestigen wij onze inzet voor de bestrijding van genderdiscriminatie en loonongelijkheid.

Voor het ABVV zijn mannen en vrouwen gelijk.