Brief 7 - Het verre, en toch o zo nabije, Europa

Waarde kameraden,

Het cliché wil dat je totaal geen vat hebt op wat er zich in het monster ‘Europa’ afspeelt. Europa, dat is een wereld vol technocraten, overbetaalde ambtenaren en Europarlementariërs en achterkamertjespolitiek. Kortom, een beest waar we als ‘belastingbetalers’ voor betalen maar absoluut niets voor terug krijgen.

Niets is minder waar.

Toegegeven, het moet anders. Het idee Europa zijn wij absoluut genegen. De aanpak daarentegen, het is geen geheim dat we daar minder fan van zijn. Voor ons is het duidelijk: Europa zal sociaal zijn, of het zal niet zijn. Daarom dat we enkele concrete voorstellen hebben om op het Europees beleid te wegen met een sociale agenda.

Laat ons beginnen bij dit ‘sociale’ aspect. Een sociaal Europa krijgt vorm door redelijke sociale afspraken. Om dit alles in goede banen te kunnen leiden, zou het niet misstaan een Protocol van Sociale Vooruitgang goed te keuren en een echte Europese sokkel van sociale rechten uit te bouwen. Dit zou heel wat behelzen en een ware ommekeer veroorzaken in hoe Europa gepercipieerd wordt.

1. Naar een sociaal Europa voor mensen

Er moet een einde gesteld worden aan het propageren van een loonmatigingsbeleid. Volgens de Internationale Arbeidsorganisatie legt een loonmatigingsbeleid een serieuze beperking op de collectieve onderhandelingen.

Zoals we ook hier een beter minimumloon willen, eisen we dat ook binnen Europa. Er moet voor ons een versterking komen van de minimumlonen in de lidstaten. Deze moeten voor ons minimaal 60% bedragen van het mediaanloon in die lidstaten. Daarnaast is het belangrijk om het debat open te breken omtrent werknemersstatuten binnen de platformeconomie. Het is een begin.

Europa voert best de strijd tegen sociale dumping op. Werknemers uit alle uithoeken van Europa zijn al jaren het slachtoffer van sociale dumping. Daarom is een ambitieuze herziening van de detacheringsrichtlijn nodig. Ten eerste moet het principe ‘gelijk loon voor gelijk werk’ breed ingang vinden. Ten tweede moet de uitzendsector in het toepassingsgebied van de richtlijn uitgesloten worden. Want uitzendwerk koppelen aan detachering is een bron van veel misbruik en fraude. Ten derde moet de detacheringsperiode tot 6 maanden beperkt worden. Dat is nu niet het geval. Detachering is per definitie tijdelijk.

In diezelfde lijn staan wij voor gewaarborgde rechten voor sociaal verzekerden. Dat betekent het volgende. Binnen Europa is er een vrij verkeer van personen, en dus ook werknemers en sociaal verzekerden. De cumulatie, het behoud en de overdraagbaarheid van de rechten van sociaal verzekerden, waaronder grensoverschrijdende rechten, moet voor ons gewaarborgd worden. Voor ons draait dit om rechtvaardigheid en gelijke behandeling.

2. Naar een sociaal Europa voor onze planeet

De klimaatverandering is een van dé grootste uitdagingen waar onze planeet, en dus ook Europa, voor staat. Er is nood aan meer daadkracht. Een robuuste investeringsstrategie voor een meer duurzame economie kan ervoor zorgen dat dit in goede banen geleid wordt. Voor een duurzame relance van onze economieën moet er elk jaar 2% van het Europees bruto binnenlands product (de totale waarde van alle geproduceerde goederen en diensten in Europa) geïnvesteerd worden.

Dit komt jaarlijks neer op zo’n 260 miljard euro. Niet zozeer via diverse nationale investerings- of relanceprogramma’s, maar op Europees niveau. De rijkere en de economisch sterkere landen moeten meer bijdragen tot de financiering van de toekomstige investeringen. In dat kader eisen wij ook een solidair migratiebeleid met respect op mensenrechten en focus op integratie. Dit draait om een basisvorm van respect. Respect moet er ook zijn voor het milieu. Daarom dat voor ons handels-en investeringsakkoorden altijd sociale en milieuclausules moeten inhouden. 61 62

3. Naar een sociaal Europa, in overleg

Binnen de Europese instellingen moet de sociale dialoog een centrale plek krijgen. De sociale gesprekspartners moeten meer betrokken worden in het uitstippelen van beleid/wetgeving. Dat gebeurt nu nog veel te weinig. Collectieve arbeidsovereenkomsten moeten consistent worden gepromoot, op zowel interprofessioneel als sectoraal niveau. Het is daarenboven belangrijk dat in alle ondernemingen met een Europese dimensie, Europese Ondernemingsraden worden ingericht. Een versterkte richtlijn kan ervoor zorgen dat werknemers elkaar op een supranationaal niveau kunnen ondersteunen.

Europa zal sociaal zijn, of het zal niet zijn!